Nietrzymanie moczu to mimowolne (niezależne od woli) oddawanie moczu.

 

Nietrzymanie moczu, problem powszechny i często wstydliwy dotyka najczęściej kobiety, aż co ósmą w wieku do 39 lat, po menopauzie aż połowę kobiet. Na tą chorobę cierpi ok. 10-15% społeczeństwa, więcej niż na nadciśnienie, cukrzycę czy depresję.

Niedotrzymanie moczu samo nie minie, a wręcz przeciwnie, będzie się nasilało. Nie traktujmy go jak normalny objaw starzenia. To problem nie tylko medyczny, ale przede wszystkim psychiczny, wywołujący poczucie wstydu, bezradności, a także obniżenie poczucia własnej wartości, powodujący ograniczenia w wyjściu z domu, kontaktach międzyludzkich oraz pogorszenie jakości życia.

Jaki jest mechanizm oddawania moczu?

Mocz produkowany przez nerki spływa do pęcherza moczowego, zapełniając go. Zatrzymywany jest w nim dzięki mięśniom dna miednicy. Pełny pęcherz moczowy wysyła do mózgu sygnał o potrzebie opróżnienia pęcherza.

 Przyczyny nietrzymania moczu

Przyczynami nietrzymania moczu mogą być zakażenia układu moczowego, pochwy, a także poród czy praca fizyczna wykonywana przez wiele lat. Sprzyjają mu także menopauza, otyłość, zaparcia, operacje ginekologiczne, schorzenia układu moczowo-płciowego tj. choroby gruczołu prostaty, pęcherz nadreaktywny, schorzenia układu nerwowego (np. udar, uraz rdzenia kręgowego, stwardnienie rozsiane, choroba Alzheimera, Parkinsona), cukrzyca, choroby zakaźne np. AIDS.

Czasami niedotrzymanie moczu samo ustąpi, gdy zlikwidujemy przyczynę jego występowania jak np. stosowanie niektórych leków (np. moczopędnych), zapalenie pęcherza, po spożywaniu alkoholu czy kofeiny, które działają moczopędnie lub po sokach z owoców cytrusowych.

 Przewlekłe nietrzymanie moczu należy leczyć

Przewlekłe nietrzymanie moczu może być:

• Wysiłkowe, które występuje najczęściej, a spowodowane jest osłabieniem mięśni dna miednicy. Objawia się popuszczaniem moczu podczas wysiłku (nawet niewielkiego) np. kaszlu, kichaniu, chodzenia, biegania, podnoszenia.
•  Z nagłym parciem to nadmierna aktywność mięśni pęcherza, w której dochodzi do nagłego parcia i potrzeby natychmiastowego oddania moczu np. przy zmianie pozycji ciała czy pod wpływem dźwięku np. wody. Przyczyną może być zapalenie pęcherza, choroby gruczołu krokowego i niektóre choroby np. choroba Parkinsona czy stwardnienie rozsiane.
•  Z przepełnienia, gdzie pęcherz kurczy się za wcześnie i w nieoczekiwanym momencie, przyczyna nie jest znana
•  Istnieje przeszkoda w odpływie moczu. Pęcherz jest za bardzo wypełniony i rozciągnięty, a mocz z swobodnie z niego wypływa. Ten typ występuje najczęściej u mężczyzn z powiększonym gruczołem krokowym.

 

Rozpoznanie niedotrzymania moczu

W celu diagnozy i leczenia zgłoś się do lekarza urologa lub ginekologa, który skieruje cię na badania i ustali przyczyny choroby.

Rozpoznanie niedotrzymania moczu to:

• Odpowiednio przeprowadzony wywiad przez lekarza
• Badania tj. usg jamy brzusznej, ginekologiczne
• Badanie laboratoryjne moczu tj. posiew
• Stężenie mocznika i kreatyniny
• Badanie urodynamiczne i radiologiczne
• Cystouretroskopia
• Badanie ilości zalegającego moczu

 

Nietrzymanie moczu można skutecznie leczyć.

Leczenie nietrzymania moczu jest długie, ale skuteczne. Najczęściej rozpoczyna się je od ćwiczeń mięśni dna miednicy. Zobacz artykuł „Ćwiczenia mięśni Kegla”.

• Leki

Leki przepisane przez lekarza (tj. oksybutynina, solifenacyna, fezoterodyna, tolterodyna, trospium) stosuje się, gdy ćwiczenia okazały się niewystarczające oraz w przypadkach, gdy trening pęcherza okazał się niedostatecznie skuteczny.

• Leczenie chirurgiczne

Gdy trening oraz leki okazują się nieskuteczne konieczne może stać się leczenie chirurgiczne. Są to m.in.  operacje pętlowe oraz zabiegi podwieszenia szyi pęcherza moczowego. Czasami wstrzykuje się botulinę do mięśni pęcherza.

• Nietrzymanie moczu  leczy się także za pomocą:

 -  elektrostymulacji, czyli zastosowanie prądu elektrycznego.

 -  biofeedback, czyli ćwiczenie skurczów dna miednicy przy zastosowaniu odpowiedniej aparatury.

•  Korzystny efekt przynosi zmiana stylu życia

 -  zmniejszenie masy ciała (w przypadku nadwagi)

 -  zmniejszenie spożywania alkoholu i napojów z kofeiną

 -  zmniejszenie spożywania płynów w ważnej dla nas sytuacji np. gdy udajemy się na spotkanie

 -  ćwiczenia mięśni dna miednicy wykonywane długotrwale i systematycznie

 Wkładki urologiczne i pieluchomajtki

Delikatna skóra krocza pod wpływem moczu może ulec podrażnieniu. Pojawiają się zaczerwienienie, pieczenie, wysypka, a nawet poważne zmiany zapalne skóry, odleżyny czy trudno gojące się rany. Wtedy niezbędne stają się specjalne wkładki urologiczne lub pieluchomajtki. Pomocne stanie się również stosowanie specjalistycznych preparatów zabezpieczających, natłuszczających i regenerujących skórę (do kupienia w aptekach np. linomag, bepanten czy preparaty firmy senni).